«لویی پاستور»، شیمی‌دان و زیست‌ شناس مشهور فرانسوی، در تاریخ 27 دسامبر (6 دی ماه) سال 1822 در «شاتو ویله نوولتان» (ایالت ژورا) به دنیا آمد و در تاریخ 28 سپتامبر (6 مهرماه) سال 1895 در نزدیکی «پاریس» (فرانسه) درگذشت .

در یک نگاه

شهرت «لویی پاستور» به دلیل شناخت نقش باکتری ‌ها در بروز بیماری و کشف واکسن ضد هاری می ‌باشد . همچنین عمل «پاستوریزه‌ کردن» که مأخوذ از نام اوست، از ابداعات این دانشمند شهیر است .

برجسته ترین کار این دانشمند شیمی و فیزیک، کشف دارویی برای درمان مرض وحشت آور «هاری» است، .پس از آن دیگر کسی از بیماری و شنیدن «سگ هار»، دچار وحشت نشد .

«لویی پاستور»، در دانشسرای عالی «پاریس» تحصیلات خود را به پایان رسانید، او در دوران تدریس فیزیک در «دیژون» و آموزش شیمی در «استرانبورگ»، همه اش در اندیشه کشف «آفت آبجو و شراب» بود و سرانجام دریافت که ذرات زنده ای عامل حقیقی این تحولات هستند .او به سال 1872، کتاب معروفش را دربار? «تخمیر» نوشت و از آن پس سازندگان آبجو، دستورات او را به کار بستند . در1865 «کرم ابریشم» در «فرانسه» دچار مرض میشد و از میان می رفت و صنعت ابریشم سازی زیان می دید، «لویی پاستور»، همراه دوستش «دوما»، بر این مهم همّت گماشت . آنان پس از مدتی دریافتند که یک نوع «باسیل» موذی موجب آن همه «آفت» است و راه کُشتنش آسان گردید .

«کِشت میکروب ها» از ابداعات اوست . «هفتای میکروب» را می کاشت، بعد به احشام تزریق می کرد وبا این کار جان هزاران گاو وگوسفند را نجات می داد . این شیوه را درباره ی مرغ ها به کار بست، سود مند افتاد .

«لویی پاستور» برای درمان «هاری» با حوصله ی قابل تمجیدی دل به کار بست و آزمایش های فراوانی روی «سگ» انجام داد و دلیرانه برای نخستین بار نتیجه ی تحقیق خود را بر روی انسان آزمود (1885) . سه سال بعد از آن، «انستیتو پاستور» در «پاریس» بنیاد گذاشته شد و سپس از روی آن نمونه های زیادی در دنیا ایجاد گردید . این مؤسسات، تاکنون، جان میلیون ها انسان را از مرگ نجات داده اند و تا جهان باقی است، این کوشش انسانی برقرار خواهد ماند .

«لویی پاستور» مردی ساده و مهربان بود، غرضی جز خدمت به دانش و انسان نداشت، از اغراض دنیوی منزّه بود . مرگ این دانشمند خیرخواه به سال 1895 در حوالی «پاریس» اتفاق افتاد .

تولد و تحصیل

«لویی پاستور» در خانواده یک گروهبان مستعفی ِ ارتش شکست خورده ناپلئون، به نام «ژان ژوزف پاستور» به ‌دنیا آمد . جدّ او به ‌شغل «دباغی» مشغول بود، لوئی پس از گذراندن دو سال تحصیل در دوره دبستان به‌ عنوان شاگرد روزانه وارد «کولژآربوا» شد . او دانش‌آموزی متوسط ِخوب بااستعدادی چشم‌گیر در رشته هنر شناخته می ‌شد . در سال 1843 برای بار دوم در آزمون ورودی مدرسه عالی «فرانسه» شرکت و پس از اتمام تحصیلات، در سن 26 سالگی (1848) به سمت ِ استاد در رشته شیمی دانشگاه «استراسبورگ» پذیرفته شد . او با تهیه و نوشتن رساله ‌هایی درباره فیزیک و شیمی درجه دکترای ِ خود را گرفت . وی در این زمان با نوشتن نامه ‌ای به‌ رئیس دانشگاه «استراسبورگ» و کسب ِ موافقت وی، در روز (29 مه 1849) با دختر 22 ساله وی، ازدواج می ‌نماید .

«لویی پاستور» در این هنگام 26 سال داشت . همسر جوان «لویی پاستور»، با حمایت از فعالیت ‌های علمی شوهرش، مسؤلیت کارهای اداری و دفتری را نیز به‌ عهده می‌ گیرد .

آنها دارای سه دختر می ‌شوند که هرسه قبل از رسیدن به ‌سن بلوغ می‌ میرند، دختر چهارم و پسری به نام «ژان باتیست» زنده می مانند، که آن پسر بعدها سیاست‌ مدار می‌ شود . («ژان بابتیست» در کودکی به ‌وسیله پدرش از مرگ نجات یافته، ولی 50 سال بعد در سال 1940 که آلمان ‌ها به ‌فرانسه تاختند و می‌ خواستند به‌ سردابی که مقبره ی «پاستور» بود و پسرش نگهبانی آن را به ‌عهده داشت، به ‌زور وارد شوند، با مقاومت روبرو شده و در این برخورد، «ژان بابتیست» جانش را از دست می‌ دهد .)

«لویی پاستور»، تحقیقات خود را در مورد عمل «تخمیر» ادامه داده و در این راستا به نتایج مهمی دست می ‌یابد . او به‌این موضوع اساسی پی‌ می ‌برد که «تخمیر» نتیجه فعالیت ‌های موجودات میکروسکپی و باکتری‌ ها می‌ باشد .

آزمایش ‌های «لویی پاستور»، بر روی موادی مانند چغندر قند، سرکه، شراب و شیر و عصاره گوشت با موفقیت انجام پذیرفت و به فرضیه ی خود انگیزه ‌ای (خود به‌خودی) پایان بخشید . آزمایش «پاستور» به این ترتیب بود که مقداری عصاره ی گوشت را درون یک ظرف شیشه‌ای ریخت و روی آن را با استفاده از درپوش بست و برای آزمایش کنترلی به همان مقدار گوشت را درون یک ظرف دیگر به همان اندازه ریخت، ولی درِ این یکی را نبست . پس از مدتی مشاهده کرد که آن ظرفی که درش باز بوده، بوی بدی می‌دهد و مواد درون آن خراب شده، در حالی که ظرفی که درپوش داشت، بوی عصاره ی گوشت را می‌ داد و به هیچ عنوان خراب نشده ‌بود . پس از این آزمایش، او به این نتیجه رسید که هیچ ماده‌ای خود به‌ خود به وجود نمی ‌آید، بلکه حاصل واکنش دیگر موجودات است . همچنین او دریافت که موجودات زنده‌ای به نام «باکتری» در هوا وجود دارد و برای اطمینان پنبه‌ای را به عصاره ی گوشت آغشته کرد و به عنوان درپوش درون سر شیشه‌ای که دارای عصاره ی گوشت بود، گذاشت، بعد از مدتی متوجه شد که پنبه، سیاه شده‌ است و به وجود باکتری ‌ها در هوا یقین پیدا کرد .

تلاش علمی این دانشمند بزرگ، جهشی نوین در دانش پزشکی محسوب شده و به عنوان راه‌ گشای اکتشافات بعدی در تاریخ بشریت ثبت شده‌ است .

«لویی پاستور»، نتایج مطالعات خود را در سوم آگوست (اوت) 1857 به‌آکادمی علوم در شهر (لیل) ارائه و فرضیه ی  خود را مبنی بر تأثیر موجودات ذره بینی و نفوذ «اکسیژن» در اجسام، و تجزیه ی آنها، اثبات نمود . کشف واکسن «ضدّ هاری»، نیز از جمله دستاوردهای «لویی پاستور» است که تا به ‌امروز مورد استفاده قرار می‌ گیرد .

مرگ

«لویی پاستور» در سن 73 سالگی در اثر عوارض «سکته ی مغزی» که اولین مورد آن در 1868 اتفاق افتاد و باعث فلج شدن سمت چپ بدنش شد، درگذشت . مقبره ی او در زیرزمین «انستیتو پاستور پاریس» می ‌باشد .

 منبع : سایت ویکی پدیا ... با دخل و تصرّف و ویرایش ... منیژه شهرابی