لا فَتی الاّ علی، لا سَیفَ الاّ ذوالفقار

«حمله ی حیدری»، یکی از مشهورترین حماسه های مصنوع ادبیات پارسی، اثرِ «باذل مشهدی» است . «باذل مشهدی»، در این حماسه، به شرحِ جنگ های حضرت محمّد مصطفی رسول الله (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) تا شهادت آن حضرت پرداخته است .

نبرد حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) با «عمرو»

در قسمتی از این حماسه، شاعر به توصیف نبردِ حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) با «عمرو بن عبدود» پرداخته است :

دلیران میدان گشوده نظر

                             که بَر کینه اوّل که بندد کمر

که ناگاه «عمرو» آن سپر نبرد

                             بَرانگیخت اَبرش، بَرافشاند گَرد

چو آن آهنین کوه آمد به دشت

                             همه رزمگه کوه فولاد گشت

بیامد به دشت و نفس کرد راست

                             پس آنگاه باستاد، همرزم خواست

حبیب خدای جهان آفرین

                             نگه کرد بَر روی مردان دین

همه بُرده سَر در گریبان فرو

                             نشد هیچ کَس را هوس، رزم او

به جزء بازوی دین و شیرِ خدا

                             که شد طالب رزم آن اژدها

بَر مصطفی به هر رخصت دوید

                             از او خواست دستوری، امّا ندید

به سوی هژیر ژیان کرد رو

                             به پیشش بَرآمد شه جنگجو

دویدند از کینِ دل، سوی هم

                             درِ صلح بستند به روی هم

فلک باخت از سهمِ آن جنگ، رنگ

                             بود سهمگین جنگ شیر و پلنگ

نخست آن سیه روز و برگشته بخت

                             بَرافراخت بازو چو شاخ درخت

سپر بَر سَر آورد شیر اله

                             عَلَم کرد شمشیر آن اژدها

بیفشرد چون کوه پا بَر زمین

                             بخایید دندان به دندان کین

چو ننمود رُخ شاهد آرزو

                              به هم حمله کردن باز از دو سو

نهادند آوردگاهی چنان

                              که کم دیده باشد زمین و زمان

زِ بس گَرد از آن رزمگه بَردمید

                              تنِ هر دو شد از نظر ناپدید

زره لخت لخت و قبا چاک چاک

                              سَر و روی مردان پُر از گَرد و خاک

چنین آن دو ماهر در آداب ضرب

                              زِ هم ردّ نمودند هفتاد حَرب

شجاع غضنفر، وصیِّ نبی

                              نهنگِ یَم، قدرت حقّ، علی                

چنان دید بَر روی دشمن زِ خشم

                              که شد ساخته کارش از زهر چشم

بَرافراخت پس دستِ خیبرگُشا

                              پی سَر بریدن بیفشرد پا

به نام خدای جهان آفرین

                              بینداخت شمشیر را شاه دین

چو شیر خدا راند بَر خصم، تیغ

                              به سَر کوفت شیطان دو دست دریغ

پَرید از رُخ کفر در هند رنگ

                              تپیدند بُت خانه ها در فرنگ

غضنفر بزد تیغ بَر گردنش

                              درآورد از پای، بی سَر تنش

دَم تیغ بَر گردنش چون رسید

                              سَرِ «عمرو» صد گام از تن پَرید

چو غلتید در خاک آن ژنده فیل

                              بزد بوسه بَر دستِ او، جبرئیل

تهیه و تنظیم ... منیژه شهرابی