نشانه های ظهور

قسمت اوّل : ارهاصات

در تاریخ انبیاء، هنگامی که زمان ظهور پیغمبری نزدیک می شود، حوادثی رُخ می دهد که نشانه هایی برای منتظران ظهور آن پیامبر باشد، تا بتوانند «پیغمبر راستین» را از «پیغمبران کذّاب» تشخیص بدهند .

در کتب تاریخ اسلام، این نشانه ها را «ارهاص» می نامند که جمع آن، «ارهاصات» نام دارد .

کلمه ی «ارهاص»، از ریشه «رهص» به معنی : «آماده سازی»، «محکم سازی» و یا «ساختن یک بنیان و بنا»، و همچنین به معنی «اصرار و اثبات» می باشد .

علمای علم کلام، «ارهاص» را به معنی : «اعمال و حوادث شگفت انگیز و خارق العاده ای دانسته اند که       قبل از بعثث و پیش از ادعایی نبّوت انبیاء الهی به وقوع پیوسته و از بعثث و نبّوت آنان در آینده حکایت  می کند .

بنابراین، «ارهاصات»، حوادث خارق العاده است که مربوط به پیش از نبّوت و بعثث انبیاء الهی می باشد و این اعمال شگفت انگیز به اذن و قدرت الهی واقع شده و از توان و قدرت انسان ها خارج است .

البته این نکته جای تأمل دارد که بخواهیم معادل کلمه ی «ارهاص» یا «ارهاصات»، از اصطلاح «آژیر خطر» استفاده بکنیم، زیرا ظهور و بعثث هیچ پیامبری برای مردم عامه جوامع انسانی، موجبات نگرانی و دلواپسی را فراهم نمی کند که بخواهیم از «احساس خطر» یا «آژیر خطر» بودن استفاده بکنیم، مگر آنکه این اصطلاح را به معنای مجازی آن به کار ببریم، یعنی اینکه این رویدادها، آژیر خطری است برای سران و پادشاهان متکبر و مستبد و مُشرک، که ظهور پیامبران الهی، بنیان تاج و تخت آنان را به خطر و لرزه  می اندازد .

امّا، اگر «ارهاص» یا «ارهاصات» به معنی «آماده باش» به کار ببریم، می توان گفت در معنی درست تر و کامل تری به کار بُردیم، زیرا در اصل، رُخ دادن این حوادث خارق العاده، به معنی : «ظهور نشانه ها و     کُد هایی مشخص برای آماده کردن مردم، به منظور ظهور و بعثث پیامبر مورد نظر است .»

یکی از رسالت های ارهاصات قبل از ظهور و بعثث پیامبر الهی، مشخص شدن «پیامبر راستین»، از «پیغمبران کذّاب و دروغین» است، که این مطلب در سطور بالا، به اصطلاح «پیغمبران کذّاب» اشاره شده است، و اینکه مردم عوام، بتوانند، پیامبران راستین را از این «کذّاب های پیغمبر نما» تشخیص بدهند .

از آنجایی که هر پیامبر اولوالعزم، پیامبر بعد از خود را با نشانه ها و علاماتی معرفی می کند، مردم کم و بیش آمادگی ظهور پیغمبر جدید را دارند، امّا نکته ی قابل بحث این است که معمولاً کَسانی یا گروه یا جریاناتی هستند که از این «انتظارِ مردم» به نفع خویش و منافع جمعی خویش، سوء استفاده می کنند و شرایطی را به وجود می آورند که افکارِ عمومی را به سوی بیراهه و به انحراف بکِشانند و از این ره، منافع خود را تأمین بنمایند (1) .

«مانی (2)» که در دوره ساسانیان می زیست، یکی از این پیغمبران کذّاب است که با مطالعه ی ادیان مطرح آن زمان (زرتشتی، بودایی، یهودی، مسیحی)، ادعای پیامبری کرد و مدعی شد که : «او همان (فارقلیط) (3) موعود انجیلِ عیسی است .»

«مانی» توانست در مقطع کوتاهی از زمان، برای خود پیروانی دست و پا بکند و از این ره، فتنه ی بزرگی به وجود آورد، و آتشی را روشن بکند که شعله های آن، هم خودش و عدّه ی زیادی از پیروانش را به خاکستر بنشاند .

پی نویس

1- چنانچه در عصر ما نیز، چنین جریاناتی وجود دارد، و افرادی که درصدد آن هستند که انتظارِ جهانیان را برای ظهور آخرین منجی بشریت، حضرت مهدی صاحب الزمان (عجّل الله تعالی فرجه الشریف) به نفع خود به انحراف بکشانند و نمونه های آن هم بیشمار است . در برنامه ی تلویزیونی «به سوی ظهور» که از شبکه ی دو سیما پخش می شد، به این موارد اشاراتی داشته است .

2- «مانی» (276 – 210 م.)، از اشراف اشکانی، که دوره ی سلطنتی ساسانیان که در نزدیکی شهر «بابِل» (بین النهرین یا میان رودان) که در آن زمان جزء قلمرو ساسانیان بود، به دنیا آمد و در عهد جوانی دچار توّهم شده بود و مدعی بود که به او وحی شد و او پیامبرِ آخرالزمانی است که حضرت مسیح (علیه السلام) بشارت ظهورش را داده است .

3- واژه ی «فارقلیط»، از کلمه ی «پاراکلیت» یونانی گرفته شده که به معنای : «تسلی بخش» و یا «ستایش شده» به کار می رود .

در قرآن کریم، سوره صف، آیه 6، به این مسئله که حضرت عیسی مسیح (علیه السلام)، به پیامبر موعود بعد از خودش اشاره می کند که نامش «احمد» (صلّی الله علیه و آله و سلّم) است .

«وَ إِذْ قَالَ عِیسى ابْنُ مَرْیمَ یَبَنى إِسرءِیلَ إِنى رَسولُ اللَّهِ إِلَیْکم مُّصدِّقاً لِّمَا بَینَ یَدَى مِنَ التَّوْرَاتِ وَ مُبَشرَا بِرَسولٍ یَأْتى مِن بَعْدِى اسمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جَاءَهُم بِالْبَیِّنَتِ قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُّبِینٌ»

«و چون عیسى بن مریم به بنى اسرائیل گفت : من فرستاده خدا به سوى شمایم درحالى که کتاب آسمانى قبل از خود یعنى تورات را تصدیق دارم و به آمدن رسولى بعد از خودم که نامش«احمد» است، بشارت مى‏دهم، ولى همین که آیات روشن برایشان آورد، گفتند : این سحرى است آشکار .»

نویسنده مقاله : منیژه شهرابی

ادامه دارد ...